
Thứ Sáu mỗi tuần là một cuộc cạnh tranh không khoan nhượng của những ngôi sao lớn như Beyoncé, Taylor Swift,… Nhưng vì sao nhiều nghệ sĩ vẫn phát hành âm nhạc dù phải chịu sự cạnh tranh lớn?

Spotify có hàng loạt các playlist “Nhạc mới thứ Sáu” với lượng người theo dõi khủng. Ảnh: Spotify
Tất cả các sản phẩm âm nhạc mới của Beyoncé, Taylor Swift hay The Weeknd,… đều được phát hành vào thứ Sáu. Cụ thể, Beyoncé tung Cowboy Carter vào thứ Sáu ngày 29/3/2024, Taylor Swift ra mắt The Tortured Poets Department vào thứ Sáu ngày 19/4/2024, và The Weeknd chọn thứ Sáu 31/1/2025 để giới thiệu Hurry Up Tomorrow.
Chắc chắn, ra mắt vào “ngày thiêng” thì sẽ đụng nhạc với các tên tuổi lớn. Tưởng như các nghệ sỹ trẻ hay ít danh tiếng hơn sẽ tránh phát hành sản phẩm cùng ngày, để có khả năng được chú ý hơn bởi công chúng. Nhưng hàng loạt nghệ sỹ vẫn nhất quyết phải ra mắt sản phẩm mới vào thứ Sáu. Sự rầm rộ này khiến ngày này còn được biết đến trong ngành nhạc là “Nhạc mới thứ Sáu” (New Music Fridays). Lý do vì sao?
Thứ Sáu thiên thời, địa lợi nhân hòa

The Tortured Poets Department không được đánh giá cao về mặt chuyên môn nhưng có lượt nghe và doanh số cực khả quan. Ảnh: Instagram @taylorswift
Không tự nhiên có cụm từ New Music Fridays và các nghệ sĩ đều phát hành âm nhạc vào ngày này. Đây là ngày hoàn hảo để tối đa hóa doanh số và thành tích trên các bảng xếp hạng.
Thứ Sáu là ngày bắt đầu cuối tuần, khi mọi người có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn để nghe nhạc. Người hâm mộ của các ca sĩ cũng sẽ có thời gian để “cày” lượt nghe hay lượt xem cho thần tượng của họ.
Nhiều nền tảng stream nhạc thường cập nhật danh sách phát vào mỗi cuối tuần. Thứ Sáu sẽ là khoảng thời gian hoàn hảo để các bài hát được thêm vào các playlist, giúp tăng lượt xuất hiện và lượt phát ngẫu nhiên. Điều này có thể giúp tăng doanh số bán hàng và lượt phát trực tuyến trong suốt cuối tuần, từ đó cải thiện thành tích trên bảng xếp hạng.
Nhắc đến các bảng xếp hạng thì Billboard theo dõi doanh số bán hàng từ Thứ Sáu đến Thứ Năm mỗi tuần. Vì vậy, nếu một nghệ sĩ phát hành nhạc của họ vào Thứ Sáu, họ có cơ hội lớn hơn để tích lũy các lượt phát trực tuyến và doanh số cần thiết để lên bảng xếp hạng.
Nhưng vì đâu mà các nền tảng âm nhạc, tạp chí âm nhạc,… lại cập nhật playlist mỗi cuối tuần, làm cho những nghệ sĩ phải theo lịch trình này mà lựa cơm gắp mắm khi ra mắt sản phẩm mới?
Tất cả là… lỗi của Beyoncé

Beyoncé phát hành album mang tên mình độc quyền iTunes với 14 MV đi kèm vào thứ Sáu ngày 13 tháng 12 năm 2013. Ảnh: Sony Music
Màn ra mắt bất ngờ của album Beyoncé (2013) đã làm thay đổi hoàn toàn cục diện ngành công nghiệp âm nhạc. Tính tới thời điểm tháng 12 năm 2013, các nền tảng nhạc số đã chịu trách nhiệm cho thành công của nhiều nghệ sĩ, tuy nhiên doanh số bán album vậy lý vẫn là thước đo chuẩn của Billboard.
Sự chi phối của bảng xếp hạng khiến các nghệ sĩ phải ra mắt nhạc vào đầu tuần. Thường là thứ Hai tại Anh và thứ Ba tại Mỹ để đĩa vật lý được giao đến các cửa hàng để kịp lên kệ trên toàn thế giới. Điều này khiến cho nhiều sản phẩm sẽ đến một số cửa hàng khá sớm. Nhiều nhân viên sẽ lấy cắp và thu âm đĩa để đăng lậu lên các cộng đồng người hâm mộ. Đơn cử như album The Eminem Show (2002) của Eminem hay album Kid A (2002) của ban nhạc rock người Anh Radiohead đều phải phát hành sớm hơn dự kiến một tháng.
Để phản đối thực trạng này (và hàng loạt những bất cập khác của ngành công nghiệp âm nhạc), Beyoncé đã chọn phát hành album phòng thu thứ năm của mình một cách bất ngờ. Không thông báo trước trên báo chí, đài phát thành, album Beyoncé chỉ có sẵn trên iTunes với giá 15,99 đô-la Mỹ.

Sau đó vào khoảng tháng 5/2014, Mariah Carey cũng thông báo album mới Me. I Am Mariah… The Elusice Chanteuse cũng sẽ phát hành trực tuyến trước. Ảnh chụp màn hình iTunes vào năm 2014
Album ngay lập tức đạt vị trí số 1 trên iTunes tại 90 quốc gia. Trong ba ngày đầu tiên, album bán được hơn 617.000 bản trực tuyến, cao hơn hàng loạt album khác cùng năm nhưng không giành được bị trí hạng nhất của Billboard. Điều này chỉ ra khuyết điểm của bảng xếp hạng này khi bỏ qua thị trường nhạc số đang quá mạnh mẽ.
Theo bước Beyoncé, Mariah Carey, Taylor Swift, Frank Ocean, Rihanna, U2,… cũng ra mắt trực tuyến trước rồi mới đưa album đến cửa hàng.
Từ đó Billboard và hàng loạt bảng xếp hạng khác xem xét lượt mua trực tuyến, lượt phát trên các nền tảng trực tuyến để xem xét thành công của một album. Đến ngày 10/7/2015 khi Liên đoàn Công nghiệp Ghi âm Quốc tế (IFPI) thống nhất chọn thứ Sáu làm phát hành toàn cầu.
CÓ THỂ BẠN THÍCH:
Harper’s Bazaar Việt Nam